Khad Dhatu Roop in All 5 Lakar | खाद् के धातु रूप संस्कृत में
संस्कृत में खाद् धातु रूप का हिंदी में ‘ खाना ‘ अर्थ के लिए तथा इंग्लिश में ‘टू इट ( to eat )’ के लिए उपयौग में लाया जाता है।
यह धातु रूप भ्वादिगण तथा परस्मैपदी धातु है। सभी भ्वादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है। जैसे- अर्च्, अस्, गम्, गुह्, घ्रा, जि, तप्, दा, दृश्, धाव्, नी, पा, पच्, पत्, भू , भज्, यज्, लिख्, वद्, व्रज, वृत्, वस्, शुच्, शुभ्, स्था, सेव्, श्रु, सद् आदि।
खाद् धातु रूप संस्कृत में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।
खाद् धातु के पाँचों लकारों में रूप
खाद् धातु रूप लट् लकार ( वर्तमान काल, Present Tense ) | Khad Dhatu Roop Lat Lakar ( Vartmaan Kaal )
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | खादति | खादतः | खादन्ति |
मध्यम पुरुष | खादसि | खादथः | खादथ |
उत्तम पुरुष | खादामि | खादावः | खादामः |
खाद् धातु रूप लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense) | Khad Dhatu Roop Lang Lakar ( Bhoot Kaal )
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अखादत् | अखादताम् | अखादन् |
मध्यम पुरुष | अखादः | अखादतम् | अखादत |
उत्तम पुरुष | अखादम् | अखादाव | अखादाम |
खाद् धातु रूप लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense) | Khad Dhatu Roop Lrit Lakar ( Bhavisyat Kaal )
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | खादिष्यति | खादिष्यतः | खादिष्यन्ति |
मध्यम पुरुष | खादिष्यसि | खादिष्यथः | खादिष्यथ |
उत्तम पुरुष | खादिष्यामि | खादिष्यावः | खादिष्यामः |
खाद् धातु रूप लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense) | Khad Dhatu Roop Lot Lakar
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | खादतु | खादताम् | खादन्तु |
मध्यम पुरुष | खाद | खादतम् | खादत |
उत्तम पुरुष | खादानि | खादाव | खादाम |
खाद् धातु रूप विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood) | Khad Dhatu Roop Vidhi Ling Lakar
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | खादेत् | खादेताम् | खादेयुः |
मध्यम पुरुष | खादेः | खादेतम् | खादेत |
उत्तम पुरुष | खादेयम् | खादेव | खादेम |
खाद् धातु के कुछ अन्य लकारों में रूप
खाद् धातु रूप लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense) | Khad Dhatu Roop Lung Lakar ( Samanya Bhoot Kaal )
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अखादीत् | अखादिष्टाम् | अखादिषुः |
मध्यम पुरुष | अखादीः | अखादिष्टम् | अखादिष्ट |
उत्तम पुरुष | अखादिषम् | अखादिष्व | अखादिष्म |
खाद् धातु रूप लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense) | Khad Dhatu Roop Lit Lakar
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | चखाद | चखादतुः | चखादुः |
मध्यम पुरुष | चखादिथ | चखादथुः | चखाद |
उत्तम पुरुष | चखाद | चखादिव | चखादिम |
खाद् धातु रूप लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic) | Khad Dhatu Roop Lut Lakar
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | खादिता | खादितारौ | खादितारः |
मध्यम पुरुष | खादितासि | खादितास्थः | खादितास्थ |
उत्तम पुरुष | खादितास्मि | खादितास्वः | खादितास्मः |
खाद् धातु रूप आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood) | Khad Dhatu Roop Aashir Ling Lakar
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | खाद्यात् | खाद्यास्ताम् | खाद्यासुः |
मध्यम पुरुष | खाद्याः | खाद्यास्तम् | खाद्यास्त |
उत्तम पुरुष | खाद्यासम् | खाद्यास्व | खाद्यास्म |
खाद् धातु रूप लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood) | Khad Dhatu Roop Lring Lakar
पुरुष | एकवचन | द्विवचन | बहुवचन |
---|---|---|---|
प्रथम पुरुष | अखादिष्यत् | अखादिष्यताम् | अखादिष्यन् |
मध्यम पुरुष | अखादिष्यः | अखादिष्यतम् | अखादिष्यत |
उत्तम पुरुष | अखादिष्यम् | अखादिष्याव | अखादिष्याम |